Paradise regained
van Hendrik Marsman
(In: Paradise regained, 1927)
Biografie
Hendrik Marsman werd geboren op 30 september 1899 in Zeist. Hij is opgegroeid in een orthodox-protestants milieu en zijn vader was boekhandelaar.
Na de HBS in Utrecht gaat hij een rechtenstudie in Leiden en later in Utrecht. In 1928 doet hij het doctoraal examen in Utrecht. Een jaar later treed hij in het huwelijk met Rina Louisa Barendregt en vestigt zich als advocaat in Utrecht. Hij beoefent de advocatuur van 1930 tot en met 1933.
In 1921 maakt hij zijn eerste reis naar het buitenland namelijk Duitsland. Na het afleggen van het Staatsexamen in 1922 reist hij naar Zwitserland, Duitsland, Parijs en door Holland. Van 1925 tot 1931 was hij medewerker en redacteur van "De Vrije Bladen". Rond het jaar 1933 was hij medewerker van "Forum" en "Groot Nederland". Ook was hij criticus in "De Gids", "NRC Handelsblad" en "De Groene Amsterdammer".
In 1933 en 1934 maakte hij reizen door Spanje en Italie. In 1936 woonde hij in Brussel en de twee jaren daarna in Zwitserland en Frankrijk. Op 21 juni 1940 vlucht hij naar Engeland, maar zijn boot wordt getorpedeerd en Marsman komt om het leven.
Enkele van zijn belangrijkste werken zijn:
Verzen (1923)
Penthesileia (1925)
Paradise regained (1927)
Porta Nigra (1934)
Tempel en Kruis (1946)
Stroming
Marsman is in zijn werk expressionistisch, dit komt vooral door zijn vele reizen naar Duitsland, waar hij met deze stroming in aanraking is gekomen. Expressionisme is de kunstrichting, waarin men tracht het wezen der dingen uit te drukken zonder zich om een zekere mate van objectiviteit te bekommeren.
Marsman is vitalistisch; dit is bijvoorbeeld te zien in het gedicht "Paradise regained". Het vitalisme uit zich vooral in een geweldige levensdrift en hartstochtelijke wil om te leven.
Later, in de gedichtenbundel "Porta Nigra", is hij vooral mortalistisch. Dit uit zich vooral in de angst voor de dood en het niet erkennen van de dood.
Interpretatie
De tilel ‘Paradise regained’ betekent: "Herwonnen paradijs".
De zon en de zee springen bliksemend open:
waaiers van vuur en zij:
De zon gaat op in een berglandschap aan de zee. Als de zon opkomt, boven het water, is er een explosie van licht. Hierdoor krijg je waaiers op de zee, oftewel de weerspiegeling van het licht. ‘Zij’ is de stof zijde, die een glanzende stof is. Dit is de weerspiegeling op de bergen.
langs blauwe bergen van den morgen
scheert de wind als een antilope
voorbij.
Er is een wind, die waait door de bergen. Hij gaat zo snel als een antilope.
Zwervende tusschen fonteinen van licht
en langs de stralende pleinen van 't water
Hij loopt op het strand en de "fonteinen van licht" zijn de geweldige lichthoeveelheden die in de atmosfeer aanwezig zijn. Ook loopt hij langs "de stralende pleinen van `t water", dit zijn de weerspiegelingen op het water.
voer ik een blonde vrouw aan mijn zij,
die zorgeloos zingt langs het eeuwige water...
Met hem mee loopt een blonde vrouw, die zorgeloos aan het zingen is.
een held're verruk'lijk-meeslepende wijs:
Dit is de volta; het is wel een zwakke. De zin is letterlijk te nemen.
'het schip van den wind ligt gereed voor de reis,
de zon en de maan zijn sneeuwwitte rozen,
de morgen en nacht twee blauwe matrozen -
wij gaan terug naar 't Paradijs.'
Deze strofe kan ook letterlijk genomen worden. We verwijzen naar Marsman zelf: op de eerste plaats reisde Marsman zelf heel veel. Ook had Marsman gedurende langere tijd niets goeds geschreven, totdat hij deze bundel schreef, dus: "Paradise regained" - ze zijn terug in het Paradijs.
Vorm
Het is een 14-regelig gedicht, dus een sonnet. Er is geen consequent rijmschema. Alleen in de laatste strofe is er omarmend rijm. Alliteraties in het gedicht zijn bijvoorbeeld "zon en de zee" en "blauwe bergen". Het metrum is een amfibrachys. Er zijn ook elisies namelijk, "held`re" en "verruk`lijk".
Samenhang
Het gedicht is duidelijk vitalistisch; er is een sterke wil om te leven. "Paradise regained" is het tegenovergestelde van het in de 17e eeuw geschreven "Paradise lost", van John Milton. "Paradise regained" is namelijk zeer optimistisch, terwijl "Paradise lost" erg pessimistisch is.
Ook het latere werk van Marsman is pessimistisch, namelijk de gedichtenbundel "Porta Nigra", met daarin het door Laura en Annemieke behandelde gedicht "Heimwee". Dit is zeer mortalistisch.
|
Stuur ze dan naar
verslagen@internetcollege.nl